We hebben de Shinkansen trein genomen en de trip van ruim 800 kilometer van Kagoshima naar Kobe in amper 4 uur afgelegd. 14 stations onderweg die ieder precies op de aangegeven tijd werden aangedaan. Het landschap vliegt aan je voorbij terwijl je in comfortabele stoelen zit met een beenruimte die een comfort klasse in een vliegtuig waardig is. In Kagoshima, het beginpunt van de trein, werd de trein schoongemaakt. Een ploeg schoonmakers stapt in en voor ieder treinstel zijn er twee mensen, die als een wervelwind alles schoonmaken inclusief het omdraaien van stoelen (in deze trein rijdt niemand achteruit) en na een half uur gaan op het sein van de stationsmeester, de deuren weer open en stappen de schoonmakers allemaal gelijk uit en maken een buiging naar de wachtende passagiers. De reis kan beginnen. Voor je er erg in hebt wordt er gemeld dat er een korte stop zal worden gemaakt bij het volgende station en of je je alvast wilt voorbereiden. Mensen pakken hun spullen en gaan klaar staan, deuren worden centraal geopend. Op het perron staan passagiers te wachten op aangegeven plekken, het betreffende treinstel stopt precies op die plek (geen taferelen zoals bij ons, dat je moet inschatten waar de deur komt en iedereen op het laatst een sprintje moet nemen). Eerst laten uitstappen en dan instappen, deuren worden weer gesloten en meteen begint de trein te rijden. Het lijkt  een bandenwissel bij een Formule 1 race, nou ja bijna dan. Binnen een minuut zijn we weer onderweg.

Kobe ligt op het eiland Honshu en is zo goed als vastgeplakt aan een andere grote stad, Osaka. In 1995 werd het in de vroege ochtend van 17 januari opgeschrikt door een grote aardbeving die aan ruim 6000 mensen het leven kostte. De foto van een verhoogde snelweg op betonnen palen die na de aardbeving op zijn kant lag, kan ik me nog goed herinneren. In de stad word je door middel van borden gewaarschuwd wat te doen als er een aardbeving plaatsvindt en dan sta je stil bij het gegeven dat dat zo maar zou kunnen gebeuren. In het Kobe Memorial Earthquake museum proberen ze je te laten ervaren (dmv video, geluid en lichteffecten) wat er die ochtend is gebeurd. Binnen 20 seconden is een compleet gedeelte van de stad verwoest en zijn er duizend mensen omgekomen. Een belevenis die je niet in het echt wil meemaken, maar dat is denk ik wel duidelijk. Japan wordt jaarlijks door duizenden aardbevingen getroffen, veelal heel klein en nauwelijks voelbaar en een enkele keer door hele forse schokken. 

Kobe is een aangename stad met een overzichtelijk centrum, waar heel veel luxe winkels hun waren aan de man proberen te brengen. Wat denk je van een Aston Martin winkel midden in de stad, waar van die prachtig geboetseerde koetsen staan te glimmen (rustig John rustig jongen)…….

En je kunt er, zoals overal in Japan, heerlijk eten. We weten nu eindelijk welke tentjes we voorbij moeten lopen, vaak de Izakaya gelegenheden (borrel en een hapje). Daar is drinken de hoofdzaak en de hap bijzaak. In dit soort tentjes mag ook vaak nog worden gerookt en dat is niet prettig, ben je niet meer gewend gelukkig.

Tussen 11.30 en 15.00 uur wordt er overal geluncht. ‘s Avonds moet je nog wel eens zoeken als je na 19.00 uur nog wat wil gaan eten, heel veel tentjes zijn dan al gesloten, richten zich puur op de lunch. Wij zijn dan vaak op zoek naar plekken waar de lokale Japanner even gaat eten. Geen uitgebreide kaart met luxe vis, maar een eenvoudige lekkere maaltijd. Dan genieten we van het eten en de zaak met de mensen. Het eten is over het algemeen erg goed en vers bereid, zelfs de kwaliteit van eetgelegenheden in de shoppingmalls is bovengemiddeld. We hebben ons niet ingehouden en we beloven om op de terugreis in het vliegtuig te matigen.

Waarschuwingsbord

afzuigers en airco’s

Prefectural Art Museum

Sun Sister Nagisa

Schoolkinderen op excursie

Uitzicht

4x4 house van Tadao Ando

Akashi-Kaikyo brug

Osaka Culturarium at Tempozan

Hoekkamer uitzicht in Kobe

We hebben op onze laatste dag in Kyushu enkele Japanse tuinen bezocht en dat hebben we gedaan in een huurautootje. Het is volgens ons niet te koop op de Nederlandse markt en eerlijk gezegd snappen we dat ook wel, het is een foeilelijke auto. Het ziet er uit als een gemotoriseerde huifkar, van buitenaf lijkt het alsof de bestuurder plaats heeft moeten nemen op de bodemplaat in plaats van een comfortabele stoel. Maar alles went en dat geldt ook voor deze auto, die je heel veel ziet rijden op de Japanse wegen. Alle merken hebben wel zo’n huifkar model, dus wij op pad en speciaal om zo’n auto gevraagd. We waren wat lacherig toen we het koddige (zie je wel nu wordt het al koddig) autootje zagen. We waren heel erg verrast door de binnenruimte van de auto. Alles lijkt erop te zijn gericht om zoveel mogelijk ruimte over te houden voor de mens. Veel hoofdruimte, beenruimte, achterbankpassagiers wanen zich in een auto uit het (zoals verkopers dat zo mooi kunnen zeggen) hogere segment. Veel glas om je heen, het enige wat tegenviel was de kofferbak, maar dat was dan ook echt het enige. Alles zat erop en eraan, zelfs een klein verlicht antennetje aan de linkervoorkant, zodat je enig idee had waar de auto ophield. Natuurlijk hebben we ons vereeuwigd met onze huifkar, krijgt een mooi plaatsje aan de muur…….denk ik. 

Senganen tuinen

snoeiwerk aan de bomen

Bamboe

Sakurajima, actieve vulkaan

eettentje

visballetjesbakker

Tuinen in Chiran samurai district

Theeplantages

HUIFkar alias gogomobil

HUIFkar alias gogomobil

Tokko-tai is de officiele naam van de unit piloten die in de tweede wereldoorlog met hun vliegtuig en explosieve lading de vijand te lijf ging. Wij kennen ze als kamikaze piloten, maar hier noemen ze het tokko piloten. Veelal niet ouder dan twintig, opgeleid in Chiran en van daaruit hun vlucht de dood in. Het museum richt zich op het persoonlijke leven van de piloten. Verzameling van foto’s en afscheidsbrieven die de mannen schreven aan hun familie vlak voordat ze vertrokken.  De waanzin van oorlog wordt na dit bezoek alleen maar duidelijker. De ruimte rondom het museum wordt gevuld  met gedenkstenen en kersenbomen voor iedere omgekomen piloot.

Vorig jaar bezochten we Hiroshima. De stad waar de eerste atoombom viel en vandaag bezochten we het Atoombom herdenkingsmuseum van Nagasaki, de stad waar drie dagen na de eerste, de tweede atoombom viel. Vreselijke beelden van die dag  waren te zien en verhalen van enkele  overlevenden die je kippenvel bezorgde. Duizenden inwoners zijn als gevolg van die bom gestorven op die dag en dagen en jaren daarna. Om stil van te worden en we zijn het eens met de overlevenden die hopen dat dit nooit meer zal voorkomen. Maar als je dan aan het einde van het bezoek ziet welke hoeveelheden atoomwapens er nog in voorraad worden bewaard in de grote landen USA, Rusland en China, dan schrik je toch wel.

Het museum zelf is een prachtig gebouw, waar op een mooie plek een serie boeken wordt bewaard met daarin de namen van allen overleden inwoners van Nagasaki. 

Later op onze vakantie komen we langs Kokura. Deze stad was voor de geallieerden de tweede keus bij de eerste atoombom. Bij de tweede bom was het de eerste keus, maar slecht zicht deed ze uitwijken naar de tweede keus, Nagasaki. Over geluk gesproken.

Na het herdenkingsmuseum besloten we om maar even te gaan lunchen. Op internet hadden we in de buurt een heel klein restaurantje ontdekt, gerund door een bejaard echtpaar, waar je een ramen soep kon eten die speciaal in Nagasaki wordt gemaakt, Champon. Veel groenten, iets dikkere noedels en een romige bouillon getrokken van varkensbeenderen. Wat een geweldige plek, met een echtpaar die de 70 jaar volgens ons ruim gepasseerd was, geassisteerd door hun dochter. Het was druk geweest, waardoor er een ingrediënt niet meer beschikbaar was. Het zou dus iets langer duren, of dat geen probleem was, werd ons gevraagd (de dochter woont in de US dus met Engels konden we ons dit keer prachtig redden). Vader zette een helm en zonnebril op en na even met zijn allen zoeken naar de sleutels van zijn scooter, ging hij op pad voor het missende ingrediënt. Moeder ging alvast aan de slag, maar ook zij moest later even weg en ja ook zij droeg een helm die ze na terugkomst ook gewoon op bleef houden tijdens het koken. Pa hield voor het gemak zijn zonnebril op, we hebben genoten. Het eten was ook heerlijk en we hopen dat de foto’s recht doen aan die twee prachtige oudjes.

Het is ons vaker voorgekomen dat we op het moment dat we weer verder trekken, in de directe omgeving hele leuke dingen te zien zijn. Wat we dus de laatste tijd doen, is dat we ook de tijd nemen om de buurt te verkennen. En wat een leuke buurt hebben we hier rond het hotel. Kleine verrassende zaakjes, waar bijvoorbeeld alleen koffie wordt geserveerd. Of een antiek/koffie zaak. Een kleine winkel waar zoetigheden worden verkocht en waar bakjes op de toonbank staan met producten die je mag proeven. Je hebt moeite om de yens in je zak te houden. Zoete agar-agar hapjes voor bij de thee. We hebben het gelijk gekocht en zo lopen we dan weer heerlijk door kleine achteraf straatjes en laten ons verrassen door de veelheid aan eetgelegenheden. 

De treinreis naar Nagasaki zou maar 2,5 uur duren, dus we kochten niet al te veel om in de trein te verorberen, één fraaie bento box per persoon moest voldoende zijn. Als je dan op een groot station als Fukuoka rondloopt is er zoveel keuze, dat het maken van een keuze vreselijk is. Vis, vegetarisch, zoetigheid, het ene nog mooier dan het andere. We kiezen voor een bento box met een mix van vlees, vis, groenten en kunnen niet wachten tot we in de trein zitten. Dit keer geen Shinkansen trein, maar een ‘gewone’  trein met voldoende beenruimte en een tafeltje uit je armleuning als in een vliegtuig. Oh ja, op het station van Fukuoka vertrok er een trein met prachtige treinstellen, diep bruin van kleur, glimmend als was het net uit de wasserette gekomen, met goudkleurige belettering. Seven Stars in Kyushu stond er pront op en de laatste wagon had een glazen wand met een aantal zitplaatsen. Moeten nog even opzoeken wat een kaartje voor die trein kost. Voor een impressie kun je kijken op https://www.youtube.com/watch?v=Qlf_vq7aTQQ

Vlak voor Nagasaki, raast de trein door enkele tunnels heen en de druk op je oren is dan bijna vervelend te noemen, alsof je binnen een seconde ineens een paar meter onder water wordt gedompeld. Nagasaki is een stad met een historie waar iedereen wel van gehoord heeft. Na Hiroshima is het de tweede stad in de wereldgeschiedenis waar een atoombom tot ontploffing is gebracht. Later in de week zullen we het Nagasaki Atomic Bomb museum bezoeken.

Op weg naar Nagasaki, merkten we de historische band met Nederland al. Het treinstel had de naam Huis ten Bosch en was natuurlijk oranje van kleur. Nederland was twee eeuwen lang het enige land dat handel mocht drijven met Japan, via Nagasaki. Het woord Dutch was lange tijd synoniem met Westers in Japan. Op een waaiervormig stukje land Dejima was een Nederlands dorpje, waar voornamelijk koper werd verhandeld. Dat stukje Dejima is nu geen eilandje meer, maar een gedeelte in Nagasaki, er is land gewonnen ten koste van zee.

Cruise trein

kleur match

Nagasaki prefectural art museum

Dejima

voorstelling van een mars met poppetke